Kwercetyna - jakie właściwości posiada oraz w jakich produktach ją znajdziemy?

styczeń 14, 2024
Antyoksydanty
0 comments

Kwercetyna, występująca w różnych ilościach w owocach i warzywach, jest flawonoidem najczęściej spożywanym przez człowieka. Choć jej potencjał przeciwutleniający został już dawno doceniony, badane są również inne, równie pomocne właściwości tej naturalnej substancji. Jaką rolę kwercetyna odgrywa w naszej diecie, a także co należy wiedzieć o jej potencjalnych właściwościach zdrowotnych i przeciwwskazaniach dotyczących jej zastosowania?

Kwercetyna – co to takiego?

Polifenole i podgrupa flawonoidów tworzą bardzo dużą strukturę wtórnych substancji roślinnych, Obecnie znanych jest ok. 5000 różnych przedstawicieli. Jednym z nich jest kwercetyna, którą zaliczamy do podgrupy flawonów, czyli żółtych barwników roślinnych, a dokładniej pentahydroksyflawonów.

Przyjęta naukowo nazwa kwercetyny, „quercetin”, zawiera w sobie słowo „quercus”, co po łacinie oznacza dąb. Dąb farbowany (Quercus velutina) zawiera m.in. największe ilości kwercetyny ze wszystkich gatunków roślin znanych na świecie. Kwercetyna, choć mało znana dla większości ludzi, jest najczęstszym flawonoidem goszczącym na naszych stołach. W badaniach wykazano jej pozytywny wpływ na ogólne parametry stanów zapalnych, reakcji alergicznych i ciśnienia krwi. Związek ten powiązany jest również z leczeniem powikłań cukrzycy, czy właściwościami antynowotworowymi.

Właściwości przeciwzapalne i właściwości antyoksydacyjne kwercetyny

Szereg badań klinicznych odkrył, iż kwercetyna działa na ludzki organizm na wielu różnych poziomach, nierzadko w bardzo złożony sposób. Z jednej strony działa antyoksydacyjnie i dlatego może przerwać reakcję łańcuchową wolnych rodników, które atakują komórki i prowadzą do stresu oksydacyjnego. Zapobiega uszkodzeniom komórek, promując ich długowieczność.

Z drugiej strony quercetin hamuje uwalnianie histaminy, co pomaga zwalczyć reakcje alergiczne i zapalne. Analizy laboratoryjne wykazują również działanie przeciwnowotworowe kwercetyny, a także działanie antycholesterolowe. Inne pozytywne aspekty działania kwercetyny to:

Kwercytyna wykazuje właściwości przeciwzapalne, właściwości przeciwwirusowe, właściwości antyoksydacyjne oraz właściwości kardioprotekcyjne.

Vitaler's Quercetin (Kwercetyna) 250 mg - 60 kapsułek

VIT-0741

Vitalers

Naturalna kwercetyna z perełkowca japońskiego (Sophora japonica) to związek o wielokierunkowym działaniu, który wykazuje wiele właściwości wpływających korzystnie na organizm człowieka.

Dostępny

39,90 zł

Kwercetyna – w jakich źródłach pożywienia możemy ją odnaleźć?

Jak już wspomnieliśmy, kwercetyna jest najobficiej występującym flawonoidem we współczesnej diecie. Szacuje się, że przeciętny człowiek spożywa dziennie od 10 do 100 mg kwercetyny z różnych źródeł pożywienia.

Kwercetyna występuje m.in. w takich produktach jak:

Jabłka
Jagody
Winogrona
Cebule
Szalotkę
Kapary
Pomidory
Miód
Orzechy
Wino
Herbaty

Jednym słowem, jeśli w naszej diecie znajdziemy dużo nieprzetworzonej żywności, będziemy w stanie z powodzeniem dostarczyć duże ilości kwercetyny. Wykazano, że w krajach basenu Morza Śródziemnego, gdzie kuchnia charakteryzuje się dużą zawartością owoców i warzyw, ludzie spożywają znacznie więcej kwercetyny. Ten fakt może świadczyć m.in. o prozdrowotnym aspekcie diety śródziemnomorskiej.

Prozdrowotna rola kwercetyny obecnej w diecie człowieka

Badania naukowe dotyczące działania kwercetyny na ludzki organizm powiązały jej właściwości przeciwutleniające z różnymi, potencjalnie pożytecznymi dla naszego zdrowia korzyściami. Wyróżniamy zauważalne efekty działania kwercetyny przy codziennym stosowaniu m.in. w:

Zmniejszeniu stanów zapalnych – chociaż niewielka ilość stanu zapalnego jest konieczna, aby organizm mógł prawidłowo zareagować na infekcje i choroby, utrzymujący się przez długi czas stan zapalny wiąże się z wieloma przykrymi konsekwencjami. Kwercetyna posiadając właściwości przeciwzapalne zapobiega temu stanowi, zmniejszając dolegliwości związane z bólami wynikającymi z aktywności zapalnej organizmu;
Obniżenie ciśnienia krwi – kwercetyna może pomóc obniżyć ciśnienie krwi. Ma działanie relaksujące na naczynia krwionośne, poprawiając wartości skurczowego i rozkurczowego ciśnienia krwi u wszystkich badanych osób;
Wspieranie wydajności fizycznej – przyjmowanie kwercetyny może poprawić wydajność osób uprawiających sporty wytrzymałościowe. Sprzyja regeneracji organizmu, a także zapobiega pojawieniu się stanów zapalnych tuż po treningu;
Kontroluje poziom cukru we krwi – związek, jakim jest kwercetyna, może mieć potencjalnie pozytywny efekt na obniżenie poziomu cukru we krwi. Dzięki temu chroni organizm przed powikłaniami cukrzycy;
Pomoc w walce ze starzeniem – kwercetyna może odmłodzić lub wyeliminować starzejące się komórki i zmniejszyć działanie stresu oksydacyjnego na nowopowstałe komórki. Za to działanie odpowiedzialna jest właściwość przeciwutleniająca związku;
Zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób neurologicznych – badania sugerują, iż właściwości przeciwutleniające kwercetyny mogą pomóc w ochronie mózgu przed wystąpieniem różnorodnych chorób o podłożu neurologicznym, m.in. choroby Alzheimera i demencji;
Potencjalne działanie przeciwnowotworowe – kwercetyna wykazuje właściwości przeciwutleniające - może sprzyjać reakcji przeciwnowotworowej organizmu, wytrącającego powstające zalążki komórek nowotworowych;

Kwercetyna na alergię – właściwości zdrowotne

Czy kwercetyna może być skutecznym środkiem antyalergicznym? Japońskie badania wykazały, że kwercetyna jest jednym z niewielu flawonoidów, który posiada działanie przeciwalergiczne. Naukowcy odkryli, iż związek hamuje wydzielanie histaminy H1, którego markery są silnie powiększone u osób z alergicznym nieżytem nosa. Jest zatem oczywiste, że hamowanie funkcji receptorów histaminowych H1 może wiązać się z łagodzeniem objawów alergicznych.

Co więcej, dzięki działaniu antyhistaminowemu kwercetyny, związek blokuje enzymy biorące udział w zapaleniu i tłumi prozapalne substancje chemiczne, takie jak histamina. Kwercetyna z powodzeniem może hamować reakcje anafilaktyczne związane ze spożywaniem orzeszków ziemnych u myszy, nie jest jednak jasne, czy kwercetyna wpływa tak samo na ludzi.

Kwercetyna dla psa – jak suplement diety wspomaga leczenie alergii?

Czy quercetin może być skutecznym środkiem dla psów? Kwercetyna dla psów to naturalny lek o działaniu antyalergicznym, który może pomóc złagodzić objawy alergii u zwierząt. Sprzyja leczeniu kataru siennego i innych chorób alergicznych. Może również pomóc zwiększyć odporność i złagodzić objawy chorób układu oddechowego u psów.

Kwercetyna to także bezpieczna i skuteczna kuracja. Przed zastosowaniem kwercetyny u psa ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem weterynarii. Jak podawać kwercetynę psu? Można ją stosować jako suplement diety w postaci tabletek, kapsułek lub podać ją wraz z żywnością.

Kwercetyna dla dzieci – czy można ją suplementować?

Kwercetyna obecna jest w szerokiej gamie produktów spożywczych. Nic więc dziwnego, iż dzieci mają z nią styczność już od najmłodszych lat. Jednakże, czy jest ona bezpieczna? Kwercetyna podawana dzieciom w pożywieniu jest uważana za bezpieczną dla zdrowia. Charakteryzuje się tym samym, choć zmniejszonym działaniem niż ta podawana w suplementach.

Niestety, ze względu na brak obecnej literatury naukowej dotyczącej zastosowania suplementów kwercetyny u dzieci wskazane jest przemyślane i racjonalne podawanie związku w formie suplementu dzieciom. Zalecana, dziennie stosowana dawka u dzieci nie powinna przekraczać 500 mg.

Kwercetyna a tarczyca – czy jest bezpieczna?

W nadmiernych dawkach kwercetyna może powodować niepożądane skutki uboczne w funkcjonowaniu tarczycy. Nie należy jednak rezygnować z kwercetyny. Bezpieczne, zalecane do stosowania dzienne dawki kwercetyny nie wykazują bezpośredniego działania na funkcjonowanie tarczycy. Aby zniwelować potencjalne skutki działania kwercetyny, warto rozpatrzeć potencjalną suplementację selenu i cynku, dwóch składników równoważących pracę tarczycy i poziom hormonów tarczycowych.

Kwercetyna – potencjalne skutki uboczne suplementów diety

Przyjmowanie kwercetyny w postaci żywności, takiej jak owoce czy warzywa, nie powoduje skutków ubocznych. W postaci suplementu diety kwercetyna wydaje się równie bezpieczna, gdy jest stosowana w określonej dziennej dawce.

Wysokie dawki kwercetyny mogą powodować bóle głowy lub mrowienie rąk i nóg. Dlatego nie należy przekraczać podanej dawki dziennej. Jeśli podczas stosowania suplementów kwercetyny wystąpią działania niepożądane, należy skontaktować się z lekarzem.

Kwercetyna – czy istnieją przeciwwskazania co do jej stosowania?

Czy kwercetyna ma przeciwwskazania związane z jej stosowaniem? Związek jest bezpieczny dla kobiet w ciąży i karmiących piersią, jeśli jest spożywany z jedzeniem. Brakuje jednak badań dotyczących bezpieczeństwa suplementów kwercetyny dla kobiet w ciąży i karmiących piersią. Podobnie jak w przypadku każdego suplementu diety, przed zażyciem kwercetyny należy skonsultować się z lekarzem, ponieważ związek może również wchodzić w niepożądane interakcje z niektórymi grupami leków, w tym antybiotykami i lekami na nadciśnienie.

Bibliografia

„Diabetic cataracts and flavonoids” – S. D. Varma, A. Mizuno, J. H. Kinoshita, czasopismo naukowe Science, AAAS, 1977.

„Effect of quercetin glycosides on cognitive functions and cerebral blood flow: a randomized, double-blind, and placebo-controlled study” – Y. Nakamura et al., czasopismo naukowe European Review for Medical and Pharmacological Sciences, European Review, 2022.

„Effects of Quercetin Glycoside Supplementation Combined With Low-Intensity Resistance Training on Muscle Quantity and Stiffness: A Randomized, Controlled Trial” – Y. Otsuka et al., czasopismo naukowe Frontiers in Nutrition, Frontiers, 2022.

„Effects of repeated oral intake of a quercetin-containing supplement on allergic reaction: a randomized, placebo-controlled, double-blind parallel-group study” – S. Yamada, M. Shirai, Y. Inaba, T. Takara, czasopismo naukowe European Review for Medical and Pharmacological Sciences, European Review, 2022.

„Flavonoids: potent inhibitors of arachidonate 5-lipoxygenase” – T. Yoshimoto et al., czasopismo naukowe Biochemical and Biophysical Research Communications, Elsevier, 1983.

„Influence of Quercetin Pretreatment on Pharmacokinetics of Warfarin in Rats” – E. Ahmad et al., czasopismo naukowe Current Drug Safety, Bentham, 2023.

„Oral Preparation of Hyaluronic Acid, Chondroitin Sulfate, Curcumin, and Quercetin (Ialuril® Soft Gels) for the Prevention of LUTS after Intravesical Chemotherapy” – C. Manfredi et al., czasopismo naukowe Patophysiology, Elsevier, 2022.

„Quercetin for the treatment of COVID-19 patients: A systematic review and meta-analysis” – H. A. Cheema et al., czasopismo naukowe Reviews in Medical Virology, Wiley, 2023.

„Quercetin in men with category III chronic prostatitis: a preliminary prospective, double-blind, placebo-controlled trial” – D. A. Shoskes, S. I. Zeitlin, A. Shahed, J. Rajfer, czasopismo naukowe Urology, Elsevier, 1999.

„Senolytics dasatinib and quercetin in idiopathic pulmonary fibrosis: results of a phase I, single-blind, single-center, randomized, placebo-controlled pilot trial on feasibility and tolerability” – A. Nambiar et al., czasopismo naukowe EBioMedicine, Elsevier, 2023.

„The activity of medicinal plants and secondary metabolites on eosinophilic inflammation” – A. P. Rogerio, A. Nunes, L. Faccioli, czasopismo naukowe Pharmacological Research, Elsevier, 2010.

„The Effects of Quercetin Supplementation on Blood Pressure - Meta-Analysis” – J. Popiołek-Kalisz, E. Fornal, czasopismo naukowe Current Problems in Cardiology, Elsevier, 2022.

„The role of hydrogen peroxide in basophil histamine release and the effect of selected flavonoids” – H. Ogasawara, T. Fujitani, G. Drzewiecki, E. Middleton Jr., czasopismo naukowe The Journal of Allergy and Clinical Immunology, Elsevier, 1986.