Glutation - na co działa i czy warto go suplementować?

luty 4, 2024
Antyoksydanty
0 comments

Ochrona komórek, detoksykacja, transport tlenu - to tylko niektóre z obszarów, za które odpowiada znajdująca się w ludzkim organizmie cząsteczka glutationu. Uważany za najsilniejszy przeciwutleniacz w organizmie, glutation jest substancją pozostającą wciąż poza szeroką świadomością ludzkości. Co warto wiedzieć o jednym z najistotniejszych obrońców ludzkiego organizmu, a także, w jaki sposób możemy zadbać o jego wysoki podaż w codziennej diecie?

Glutation – czym dokładniej jest?

L-Glutation, zwany także w skrócie „glutationem”, jest naturalną substancją endogenną, występującą praktycznie we wszystkich komórkach człowieka. Do wytworzenia samej substancji organizm potrzebuje trzech składników: kwasu glutaminowego, cysteiny i glicyny. Z chemicznego punktu widzenia to trio aminokwasów sprawia, że glutation zwany jest również „tripeptydem”.

Zasadniczo wszystkie komórki organizmu mają wbudowaną zdolność wytwarzania glutationu. Jednakże jego największe ilości powstają w wątrobie, w której odgrywa on niezwykle kluczową rolę. Najwyższe stężenia l-glutathione znajdują się, jak wcześniej wspomnieliśmy w naszej wątrobie, a także we krwi i komórkach odpornościowych.

Glutation zredukowany (GSH) i utleniony (GSSG) – co warto o nich wiedzieć?

Glutation występuje w organizmie zarówno w postaci zredukowanej jako GSH, jak i w formie utlenionej GSSG (disiarczek glutationu). Stosunek ilościowy obu form w komórce określa stan reakcji redoks, czyli rodzaju reakcji chemicznych, w których jeden reagent przenosi elektrony na inny reagent znajdujący się w komórce.

Od tej formy reakcji zależy, czy glutation znajdujący się w naszym organizmie będzie faktycznie aktywną biologicznie molekułą. Zredukowany glutation (GSH) to jedyny, znany nam dziś aktywny produkt, który w swojej zredukowanej formie może zwalczać wolne rodniki, oddając im znajdujące się w nim elektrony. GSH następnie ulega utlenianiu do GSSG. Sam disiarczek glutationu nie może działać jako przeciwutleniacz i musi zostać ponownie przekształcony w aktywny, „zredukowany” glutation.

Aby odzyskać utleniony glutation, ważne jest, aby wszystkie układy organizmu doskonale ze sobą współpracowały, były wydajne i zdrowe. Jeśli tak nie jest, w organizmie może dojść do niebezpiecznego niedoboru glutationu.

Pokarmy bogate w Glutation – o jakich mowa?

Wiemy już, iż najważniejszą formą glutationu w naszym organizmie jest GSH. Zatem, czy jest możliwe, aby GSH był pozyskiwany z pożywienia? Jak się okazuje, tak. W przypadku większości produktów zawierających GSH obowiązuje następująca zasada: im świeższa jest żywność, tym zawiera więcej glutationu. Niektóre produkty, jak np. szparagi i marchewki zawierają jednak większe ilości glutationu po ugotowaniu niż w formie surowej.

Jakie zatem pokarmy bogate są w glutation? Glutation występuje naturalnie m.in. w:

Arbuzy
Awokado
Brokuły
Dynia
Kalafior
Kurczak
Marchew
Mięso wołowe
Orzeszki ziemne
Papryka
Pietruszka
Pomarańcze
Pomidory
Szparagi
Szpinak
Wątróbka
Ziemniaki

Aby pokryć zapotrzebowanie na zredukowane glutathionum poprzez dietę, należałoby spożywać duże ilości wymienionych powyżej produktów. Ponadto zawartość glutationu w świeżej żywności ze względu na czas transportu lub przechowywania może ulec znacznemu spadkowi, ponieważ GSH podatny jest na błyskawiczne reakcje utleniające go do nieaktywnego GSSG. W tym przypadku pomocne mogą być np. dodatkowe suplementy diety lub dobrze skonstruowany plan żywieniowy.

Vitaler's L-Glutathione (Glutation) 500 mg - 60 kapsułek

VIT-0751

Vitalers

Glutation Vitaler's w formie roślinnych kapsułek to substancja określana jako silny antyoksydant, którego zadaniem jest chronić wszystkie komórki ludzkiego organizmu przed wolnymi rodnikami. Każda kapsułka zawiera w składzie 500 mg zredukowanego glutationu.

Dostępny

74,90 zł

Poziom glutationu w organizmie a stres oksydacyjny – jak go zbadać?

Ludzki organizm zdolny jest do samodzielnego wytwarzania glutationu, jednakże, w codziennym życiu jest on szybko zużywany, np. pod wpływem stresorów psychologicznych i środowiskowych. Niezbilansowana lub niedoborowa dieta może prowadzić do braku składników budulcowych glutationy, a co za tym idzie do niedoboru glutationu. Ponadto wraz z wiekiem zdolność organizmu do syntezy glutationu zmniejsza się, dlatego ważne jest, aby regularnie badać poziom glutationu w organizmie oraz rozważyć suplementację glutationu. Jak to zrobić?

Jeśli chcemy zmierzyć własny poziom glutation, możemy to zrobić, wykonując badania krwi (krew pełna). W trakcie badania odnotowuje się kilka wartości, ponieważ ważny jest nie tylko sam poziom glutationu, ale także stosunek glutationu zredukowanego do utlenionego. Proporcja zredukowanego glutationu powinna wynosić od 80 do 90% całkowitego glutationu.

Ten stosunek jest dobrym parametrem mogącym określić ogólną zdolność komórek do detoksykacji i aktualnego obciążenia oksydacyjnego. Jeśli proporcja zredukowanego glutationu spada, może być to oznaka ciężkiego stresu oksydacyjnego, zmniejszonej zdolności do detoksykacji lub ukrytego stanu chorobowego.

Niedobór Glutationu – czym się objawia?

Niedobór l-glutationu w organizmie wiąże się nie tylko z poważnymi chorobami, których zwykle jest skutkiem, lecz także pewnymi objawami, które mogą utrudniać nasze codzienne funkcjonowanie. Jeśli w organizmie nie ma już wystarczających ilości zredukowanego, czyli aktywnego glutationu, metabolizm komórkowy i układ odpornościowy ulegają znacznej degradacji i osłabieniu. Niedobory glutationu objawiają się w następujący sposób:

Chroniczne zmęczenie i wyczerpanie na podłożu psychicznym i fizycznym,
Częste lub długotrwałe zakażenia wywołane przez wirusy, bakterie i grzyby,
Zwiększone ryzyko wystąpienia stanów zapalnych,
Wydłużony czas rekonwalescencji po przebytych infekcjach,
Utrata odporności fizycznej i psychicznej objawiająca się m.in. brakiem sprawności psychoruchowej, problemami z pamięcią i koncentracją,
Epizody depresyjne i wahania nastroju.

Nawet jeśli zapotrzebowanie na glutation nie może być zaspokojone samą dietą, zalecane jest wspieranie metabolizmu glutationu za pomocą zdrowego stylu życia. Ograniczenie stosowania używek, takich jak alkohol czy papierosy może pomóc w przywróceniu pierwotnych poziomów zredukowanego glutationu w organizmie.

L-Glutation – w jaki sposób pomaga organizmowi?

L-glutathione bierze udział w wielu procesach metabolicznych i komórkowych. W rezultacie niższy poziom glutationu powiązano z wieloma chorobami przewlekłymi. Wśród tych znajdują się te związane z przedwczesnym starzeniem się organizmu, chorobami Alzheimera i Parkinsona, nowotworami, niepłodnością, stwardnieniem rozsianym, czy chorobami przewlekłymi wątroby. W jaki sposób glutation pomaga naszemu organizmowi w codziennym funkcjonowaniu?

Wspomaga układ odpornościowy – glutation jest ważnym składnikiem prawidłowego układu odpornościowego, szczególnie u osób starszych i uprawiających sport. Detoksykuje organizm, blokując działanie procesów prowadzących do rozwoju nowotworów, dba o szybką regenerację organizmu, a także wzmacnia ogólną odporność na stresory środowiskowe i psychiczne.
Przydatny w leczeniu niepłodności – stres oksydacyjny wpływa na zdrowie reprodukcyjne zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Glutation jest jedną z naturalnych broni organizmu przeciwko stresowi oksydacyjnemu, obecnemu zarówno w gametach męskich, jak i żeńskich. Badania wskazują, że wysoki poziom glutationu w gametach męskich i żeńskich powiązany jest z większą płodnością.
Przeciwstarzeniowe działanie glutationu – od ok. 50 roku życia poziom glutationu zaczyna spadać. Ponieważ niski poziom glutationu wiąże się z chorobami i przedwczesną śmiercią, w naszym interesie leży utrzymanie jego stabilnego poziomu. Co więcej, glutation może być równie ważny w zapobieganiu takim chorobom neurodegeneracyjnym, jak choroba Alzheimera i Parkinsona.
Wpływ na insulinooporność – zwiększenie poziomu glutationu poprawia insulinooporność i sprzyja zdrowemu spalaniu tłuszczu. Substancja przyczynia się zatem do kontroli masy ciała u osób starszych, zarówno chorych na cukrzycę, jak i bez cukrzycy.

Glutation – jakie ma właściwości?

Glutation jest tripeptydem złożonym z trzech aminokwasów: glutaminianu, cysteiny i glicyny. Bierze udział w transporcie wodoru, biorąc tym samym udział w naprawie tkanek, produkcji białek i funkcjonowaniu układu odpornościowego. Substancja cechuje się następującymi właściwościami:

Antyoksydacyjna ochrona zdrowia – glutation to przede wszystkim doskonały przeciwutleniacz. Zwalcza agresywne rodniki tlenowe i wodorowe, których działanie prowadzi do uszkodzenia komórek i tkanek. Glutation oprócz zabezpieczenia naszego organizmu przed stresem oksydacyjnym wspomaga również regenerację innych ważnych przeciwutleniaczy, takich jak witamina C i witamina E;
Ogólna detoksykacja organizmu – glutation wiąże się z substancjami wymagającymi wydalenia, szczególnie ksenobiotykami, czyli substancjami chemicznymi, takimi jak pestycydy i konserwanty. Usuwa metale ciężkie i szkodliwe toksyny pleśniowe z organizmu, dbając o zdrowie nerek i wątroby;
Immunostymulujący sojusznik – z immunologicznego punktu widzenia glutation odgrywa szczególną rolę w naszym przetrwaniu. Chroni komórki odpornościowe przed atakami oksydacyjnymi, a także zwiększa samą aktywność komórek odpornościowych. W ostatecznym rozrachunku wysokie stężenie zredukowanego glutationu wzmacnia cały układ odpornościowy;
Regulator podziału komórkowego – glutation odgrywa również rolę w podziale komórek. Substancja zapewnia zdrowy wzrost komórek poprzez regulację tworzenia i naprawy DNA. Ochrania również struktury białek przed potencjalnymi uszkodzeniami, zapewniając nam dłuższą młodość i zdrowie.

Suplementacja glutationem – potencjalne skutki uboczne

Badania nad skutkami ubocznymi l-glutationu nie są zbyt obszerne, dlatego dostępnych jest niewiele danych na ten temat. Istnieją jednak pewne doniesienia sugerujące, iż spożywanie zbyt dużych ilości produktów zawierających glutation może objawiać się m.in.:

Wysypką
Dysfunkcją wątroby
Skurczami brzucha
Niską zawartością cynku
Zaburzeniem równowagi tarczycy
Trudnościami w oddychaniu

Co więcej, nie jest jasne, jak bezpieczne może być przyjmowanie glutationu w czasie ciąży lub karmienia piersią.

Bibliografia

„A Review of Dietary (Phyto)Nutrients for Glutathione Support” – D. M. Minich, B. I. Brown, czasopismo naukowe Nutrients, MDPI, 2019.

„Bioavailability of dietary glutathione: effect on plasma concentration” – G. T. Wierzbicka et al., czasopismo naukowe The American Journal of Physiology, American Physiological Society, 1990.

„Changes in Glutathione Content in Liver Diseases: An Update” – M. Vairetti et al., czasopismo naukowe Antioxidants, MDPI, 2021.

„Dietary glutathione intake and the risk of oral and pharyngeal cancer” – E. W. Flagg et al., czasopismo naukowe American Journal of Epidemiology, Oxford Academic, 1994.

„Glutathione biosynthesis in human erythrocytes” – V. Minnich et al., czasopismo naukowe The Journal of Clinical Investigation, TASfCI, 1971.

„Glutathione dysregulation and the etiology and progression of human diseases” – N. Ballatori et al., czasopismo naukowe Biological Chemistry, W. De Gruyter, 2009.

„Glutathione Synthesis Is Diminished in Patients With Uncontrolled Diabetes and Restored by Dietary Supplementation With Cysteine and Glycine” – R. V. Sekhar et al., czasopismo naukowe Diabetes Care, ADS, 2011.

„Glutathione: a key player in autoimmunity” – C. Perricone, C. De Carolis, R. Perricone, czasopismo naukowe Autoimmunity Reviews, Elsevier, 2009.

„Influence of pre- and post-slaughter factors on the reduced glutathione content of beef muscles” – R. Rakowska, A. Sadowska, B. Waszkiewicz-Robak, czasopismo naukowe Meat Science, Elsevier, 2017.

„Oral supplementation with liposomal glutathione elevates body stores of glutathione and markers of immune function” – R. Sinha et al., czasopismo naukowe European Journal of Clinical Nutrition, Nature, 2018.

„Randomized controlled trial of oral glutathione supplementation on body stores of glutathione” – J. P. Richie Jr. et al., czasopismo naukowe European Journal of Nutrition, Springer, 2014.

„Review on the role of glutathione on oxidative stress and infertility” – O. Adeoye et al., czasopismo naukowe JBRA Assisted Reproduction, Brazilian Society of Assisted Reproduction, 2018.

„The Role of Glutathione in Protecting against the Severe Inflammatory Response Triggered by COVID-19” – F. Silvagno, A. Vernone, G. P. Pescarmona, czasopismo naukowe Antioxidants, MDPI, 2020.