Na co pomaga NAC? Poznaj jego właściwości, zastosowanie oraz dawkowanie

N-Acetylo-L-Cysteina, znana w skrócie jako „NAC” to specjalna forma dobrze znanego aminokwasu L-cysteiny. Mówi się, że NAC posiada różne działania prozdrowotne i przeciwutleniające, dzięki czemu jest z powodzeniem stosowana we wspomaganiu zdrowia płuc, a także wątroby. L-cysteina jest ważnym budulcem zdrowego układu odpornościowego, biorąc również procesy w przekazywaniu informacji do mózgu. Co zatem warto wiedzieć o NAC, a także, dlaczego warto zacząć ją stosować?

NAC – co to takiego?

NAC (N-Acetylo-L-Cysteina lub N-acetylocysteina) to pochodna aminokwasu L cysteiny - syntetyczny związek, który nie występuje w przyrodzie i nie jest dostarczany wraz z pożywieniem. Gdy znajdzie się w organizmie, NAC szybko przekształca się w cysteinę, aminokwas, który organizm może z powodzeniem zsyntezować.

NAC odgrywa ważną rolę w różnych procesach metabolicznych, takich jak synteza kwasów tłuszczowych i produkcja hormonów. Jest również niezbędna do produkcji glutationu, uważanego za najważniejszy przeciwutleniacz organizmu.

NAC po raz pierwszy został odkryty w 1899 r., jego synteza chemiczna i przemysłowa oraz zastosowanie farmaceutyczne rozpoczęły się dopiero w 1960 r. Około lat 90 XX wieku, po opisaniu w mediach sukcesów wielu badań klinicznych, wykazano jej prozdrowotne korzyści dla zdrowia. NAC zaczęto stosować jako suplement w różnych obszarach terapeutycznych. Obecnie związek ten cieszy się uznaniem środowiska naukowego i jest przedmiotem licznych badań i analiz klinicznych.

Jakie posiada właściwości oraz jak działa NAC?

N-acetylocysteina jest ważną substancją dla organizmu człowieka. NAC jest silnym antyoksydantem (posiada działanie antyoksydacyjne), pomaga w walce ze stresem oksydacyjnym, ponieważ wspomaga syntezę glutationu - jednego z najsilniejszych przeciwutleniaczy, a także w utrzymaniu go w wystarczającej ilości w organizmie. Ponadto ma również właściwości przeciwzapalne, co nadaje mu wyraźne znaczenie terapeutyczne.

Oprócz powyższych NAC charakteryzuje się następującymi właściwościami:

  • Detoksykujące – wspomaga detoksykację komórek, pomoc w przypadku zatrucia peptydami, alkoholem, czy przedawkowania paracetamolu i spożycia grzybów z rodzaju Amanita (muchomory).

  • Wykrztuśne – rozpuszcza śluz znajdujący się w drogach oddechowych, zmniejsza objawy przewlekłej astmy i zapalenia oskrzeli, jest również pomocne przy infekcjach dróg oddechowych u dzieci.

  • Hepatoprotekcyjne – zmniejsza uszkodzenie wątroby, chroni organ przed alkoholem i zanieczyszczeniami ze środowiska.

  • Przeciwutleniające – zwiększa poziom glutationu i chroni komórki, a także narządy przed stresem oksydacyjnym.

  • Przeciwwirusowe – chroni i zmniejsza ryzyko zarażenia grypą. NAC jest również pomocnym składnikiem w leczeniu zapalenia zatok i infekcji dróg oddechowych;

  • Poprawia wyniki sportowe – zwiększa regenerację mięśni, poprawia siłę i wytrzymałość, sprzyja również przyspieszonej regeneracji mięśni i zwiększa przepływ krwi do mięśni u osób prowadzących siedzący tryb życia.

  • Kardioprotekcyjne – przyspiesza powrót do zdrowia u pacjentów po przebytym zawale serca. Zapobiega jego uszkodzeniom spowodowanym stresem oksydacyjnym.

  • Dermatologiczne – redukuje łagodny i umiarkowany trądzik, leczy niektóre choroby skóry, takie jak owrzodzenia twardziny skóry i zapalenie skóry.

  • Przeciwbólowe i przeciwzapalne – uśmierza ból i redukuje markery stanów zapalnych.

  • Przeciwcukrzycowe – zmniejsza insulinooporność, przywraca prawidłowy poziom glutationu, który jest niski wśród diabetyków.

  • Poprawia perystaltykę jelit – łagodzi objawy refluksu żołądkowego, ogranicza rozwój bakterii w jelicie cienkim i zmniejsza zapalenie jelita grubego.

N-acetylocysteina w żywności – gdzie można ją znaleźć?

Żaden z produktów spożywczych, zarówno pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego, które spożywamy na co dzień, nie dostarcza N-acetylocysteiny. Tylko L-cysteina (czyli acetylocysteina) dostarczana jest wraz z pożywieniem. Jej największymi źródłami są soja, wołowina, nasiona słonecznika i owies.

N-acetylocysteina powstaje w wyniku acetylacji L-cysteiny. Jest to reakcja polegająca na przyłączeniu aminokwasu do grupy acetylowej (COCH3). Modyfikacja ta może zachodzić naturalnie w organizmie dzięki interwencji specyficznych enzymów, zwanych acetylotransferazami. Reakcja ta jest modyfikacją potranslacyjną, której ulega zwykle większość białek. N-acetylocysteina ma tę zaletę, iż jest łatwiej wchłaniana przez organizm.

Jak NAC działa na ludzki organizm?

Siła N-acetylo-L-cysteiny tkwi w jej wielowartościowości. Posiada ona unikatową w świecie substancji chemicznych zdolność działania na różnych poziomach organizmu, wykazując głównie działanie zapobiegawcze i ochronne. Jak dokładniej wygląda działanie i korzyści zdrowotne oferowane przez NAC?

  • Działanie pomocne dla zdrowia płuc – w całej Europie NAC jest powszechnie przepisywaną cząsteczką w leczeniu przewlekłego zapalenia oskrzeli. Przypisuje się mu działanie mukolityczne, które poprawia oddychanie i ułatwia wydalanie wydzieliny u chorych. Cząsteczka wykazuje również pewną skuteczność w większości przypadków przewlekłej obturacyjnej choroby płuc.

  • Działanie przeciwzapalne – zapalenie to system obronny utworzony przez organizm w komórkach i tkankach. Reakcja obronna powoduje znaczące ogrzewanie, rozszerzanie naczyń włosowatych i wysokie stężenie komórek odpornościowych, takich jak cytokiny i leukocyty. NAC zmniejsza poziom cytokin prozapalnych leukocytów i interleukin. Działa także przeciwko innym regulatorom reakcji immunologicznych.

  • Wspiera układ wątrobowy – N-acetylocysteina ma właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające, które obejmują większość naszych narządów, w tym wątrobę. Działa na komórki wątroby, zwiększając poziom glutationu, którego nasza wątroba jest głównym użytkownikiem ze względu na swoją detoksykującą rolę w organizmie. Długotrwała suplementacja NAC zmniejsza uszkodzenia tkanek spowodowane patologiami wątroby, takimi jak na przykład stłuszczenie wątroby lub wirusowe zapalenie wątroby typu B.

  • Działanie kardioprotekcyjne – NAC, dzięki swoim właściwościom przeciwutleniającym, jest również korzystnym suplementem dla zdrowia serca. Badania pokazują, iż rzeczywiście, cząsteczka pozwala na szybszą regenerację po zawale serca. Osoby chore na cukrzycę korzystają z dodatkowej ochrony przed stresem oksydacyjnym i uszkodzeniami, jakie powoduje ona w mięśniu sercowym.

  • Sprzyja poprawie wydolności fizycznej – wysiłek fizyczny i sport powodują zwiększoną produkcję wolnych rodników w organizmie. Spożywanie NAC staje się interesujące, gdy produkcja wolnych rodników przekracza zdolność neutralizacji naszego endogennego układu antyoksydacyjnego. Innymi słowy, NAC pomaga zwiększyć zdolność do neutralizacji wolnych rodników przez organizm.

NAC Vitaler's

Suplementacja NAC – poprawne dawkowanie

NAC w formie suplementów występuje w kilku postaciach - są to ampułki, roztwory w postaci proszku, kapsułki, tabletki, saszetki i napary. W większości badań klinicznych testowano wyłączne skuteczność kapsułek. Dawkowanie waha się od 600 do 2400 mg dziennie. W niektórych przypadkach dawki mogą sięgać nawet 4000 mg dziennie.

Z wyjątkiem określonych zaleceń lekarskich, zaleca się ograniczenie dziennego spożycia N-acetylocysteiny do dawek rzędu 600-1200 mg dziennie, aby nie ryzykować wystąpieniu działań niepożądanych.

Opinie naukowe - czy warto stosować suplementy NAC?

Badania kliniczne dotyczące NAC w większości przypadków skupiały się nad działaniem mukolitycznym cząsteczki. Wielu naukowców pozytywnie patrzy na jej skuteczność w leczeniu patologii układu oddechowego i płuc, w tym zapalenia oskrzeli.

Z drugiej strony, ze względu na swoją zdolność oczyszczania dróg oddechowych i bycie prekursorem glutationu, naukowcy z powodzeniem obserwują pozytywny wpływ NAC na ogólną poprawę stanu zdrowia i odporności organizmu. Najbardziej znaczące wyniki działania N-acetylocysteiny zostały zaobserwowane wśród osób starszych, a także dzieci chorujących na mukowiscydozę.

Suplementy NAC a alkohol - co warto wiedzieć?

N acetylocysteina (NAC) i acetylocysteina są z powodzeniem stosowane w leczeniu i profilaktyce destruktywnych efektów alkoholu na wątrobę. Co więcej, niedawne badania naukowe skupiają się również nad potencjalnym wpływie N-acetylocysteiny w leczeniu patologii neuropsychiatrycznych, takich jak uzależnienie od alkoholu.

Należy jednak zaznaczyć, że chociaż ta pochodna aminokwasu chroni wątrobę przed destruktywnym działaniem alkoholu, środków chemicznych i narkotyków, należy jej unikać po niedawnym spożyciu alkoholu. W jednej z publikacji naukowych zostało wyraźne zaznaczone, iż acetylocysteina podana w ciągu 4 godzin po spożyciu napojów alkoholowych pogłębiała uszkodzenie wątroby u myszy laboratoryjnych.

Bibliografia

„A Review on Various Uses of N-Acetyl Cysteine” – V. Mokhtari et al., czasopismo naukowe Cell Journal, Royan, 2017.

„Evaluation of the Effects of Atorvastatin and N-Acetyl Cysteine on Platelet Counts in Patients with Primary Immune Thrombocytopenia: An Exploratory Clinical Trial” – L. A. Cervantes-Pérez et al., czasopismo naukowe Medicina, MDPI, 2023.

„Glutathione metabolism and its implications for health” – G. Wu et al., czasopismo naukowe The Journal of Nutrition, Elsevier, 2004.

„Model systems for the evaluation of mucolytic drugs: acetylcysteine and S-carboxymethylcysteine” – C. R. Livingstone, M. A. Andrews, S. M. Jenkins, C. Marriott, czasopismo naukowe The Journal of Pharmacy and Pharmacology, Oxford, 1990.

„N-acetylcysteine (NAC) and glutathione (GSH): antioxidant and chemopreventive properties, with special reference to lung cancer” – N. van Zandwijk, czasopismo naukowe Journal of Cellular Biochemistry, Liss, 1995.

„N-acetylcysteine as a new prominent approach for treating psychiatric disorders” – I. Smaga, M. Frankowska, M. Filip, czasopismo naukowe British Journal of Pharmacology, Wiley, 2021.

„N-Acetylcysteine as an antioxidant and disulphide breaking agent: the reasons why” – G. Aldini et al., czasopismo naukowe Free Radical Research, Taylor&Francis, 2018.

„N-acetylcysteine in psychiatry: current therapeutic evidence and potential mechanisms of action” – O. Dean, F. Giorlando, M. Berk, czasopismo naukowe Journal of Psychiatry & Neuroscience, JPN, 2011.

„N-acetylcysteine overdose after acetaminophen poisoning” – G. Ali Mahmoudi, P. Astaraki, A. Z. Mohtashami, M. Ahadi, czasopismo naukowe International Medical Case Reports Journal, DovePress, 2015.

„N-Acetylcysteine: A Review of Clinical Usefulness (an Old Drug with New Tricks)” – G. K. Schwalfenberg, czasopismo naukowe Journal of Nutrition and Metabolism, Hindawi, 2021.

„ORAL N-ACETYL CYSTEINE VERSUS RECTAL INDOMETHACIN FOR PREVENTION OF POST ERCP PANCREATITIS: A MULTICENTER MULTINATIONAL RANDOMIZED CONTROLLED TRIAL” – P. Alavinejad et al., czasopismo naukowe Arquivos de Gastroenterologia, SciElo, 2022.

„Role of glutathione in immunity and inflammation in the lung” – P. Ghezzi, czasopismo naukowe International Journal of General Medicine, DovePress, 2011.

„Supplementing Glycine and N-Acetylcysteine (GlyNAC) in Older Adults Improves Glutathione Deficiency, Oxidative Stress, Mitochondrial Dysfunction, Inflammation, Physical Function, and Aging Hallmarks: A Randomized Clinical Trial” – P. Kumar et al., czasopismo naukowe The Journals of Gerontology, Biological Sciences and Medical Sciences, Oxford, 2023.

„The administration of N-acetylcysteine reduces oxidative stress and regulates glutathione metabolism in the blood cells of workers exposed to lead” – S. Kasperczyk, M. Dobrakowski, A. Kasperczyk, A. Ostałowska, E. Birkner, czasopismo naukowe Clinical Toxicology, Taylor&Francis, 2013.

„Use of acetylcysteine as the life-saving antidote in Amanita phalloides (death cap) poisoning. Case report on 11 patients” – S. Montanini, D. Sinardi, C. Pratico, A. U. Sinardi, G. Trimarchi, czasopismo naukowe Arzneimittelforschung, Editio Cantor, 1999.

„Zinc and N-acetylcysteine modify mercury distribution and promote increase in hepatic metallothionein levels” – V. Antunes Oliveira et al., czasopismo naukowe Journal of Trace Elements in Medicine and Biology, Elsevier, 2015.

Instagram

Dołącz do grona obserwatorów vitalers_official na Instagramie

Instagram Vitaler's
Instagram Vitaler's
Instagram Vitaler's
Instagram Vitaler's
Instagram Vitaler's

Comments (0)

No comments at this moment
Produkt dodany do ulubionych